Condividi
Condividi
Sa peste suina est una maladia chi b’est oramai dae barantaduos annos. No est nàschida in Sardinna, ma nos l’ant batida cun pegos e peta chi sunt bènnidos dae foras.
Una cosa assurda si cunsideramus chi oe sos produtos suinìculos sardos non si podent prus bogare a foras de Sardinna e custu causat dannos mannos a sa zootecnia sarda.
Su problema beru chi at fatu crèschere sa peste suina, est istadu su de pàschere a fainu, chi oe no est prus possìbile chi in àteros tempos aiat unu sensu chi b’esseret.
Sos porcos bisonzaiant mescamente pro su consumu de sa famìlia fiant mantesos in domo, mandigaiant samunadura e rapresentaiant sa provista pro totu sa famìlia.
Oe custu sistema ch’est superadu e est perigulosu ca non rispetat sas règualas mìnimas pro garantire sa seguresa de sas bèstias e de sas pessones.
Medas porcos che finint difatis a pàschere in sos muntonarzos, cun cunseguèntzias inevitàbiles pro sa seguresa alimentare de s’òmine.
Sos porcos s’impestan o cando si tocant a pare, si unu est impestadu, o cando mandigant peta impestada. Pro custas resones in unos cantos zassos de s’Ispanna e de su Sud Africa sunt resessidos a irradighinare sa peste suina fraighende muros in preda a sicu artos unu metro, chi permitint de partzire sos porcos sanos dae cussos malàidos e evitare in custa manera s’impestu.
In Sardinna su pàsculu bradu no est prus amitidu e su pàsculu semibradu previdet de fraigare una cresura dòpia, chi permitit de agorrare sos pegos, de los averguare e de los vardiare e duncas assegurat chi sos porcos non si tochent sos murros a pare.
In custos ùrtimos annos sa polìtica at pigadu detzisiones corazosas brivende su bradu, organizende su semibradu, faghende controllos in sas aziendas, faghende unu tzensimentu reale de sos pegos e boghende a craru totu su chi est illegale.
Sa peste suina ch’est belle binta e custu podet evitare de fàghere mòrrere su setore suinìculu sardu chi at potentzialidades mannas e chi podet bantare una ratza autòctona. Cheret a superare, pro sèmpere custu problema chi arriscat de arruinare su traballu de totu cussas aziendas, su bonu minores e minoreddas, chi sunt tzertificadas imunes dae sa peste suina.
Como est ora de torrare a dare a sas aziendas sardas onestas sa matessi dinnidade de cussas chi batint sa peta dae foras.
Cussas aziendas chi ant seberadu sa legalidade superende sos controllos de bioseguresa, arriscant chene neghe peruna de serrare ca non podent cumertzializare sa peta issoro.
Sos porcheddos sardos abarrant in Sardinna e imbetzes si podet esportare peta chi arribat dae aterue, masellant in Sardinna e che colat comente sarda. Gasi totu pro su chi pertocat presutos, sartitza e àteros salumes chi che colan comente sardos finas si sunt fatos cun peta chi sarda no est.
E tando sa pesta cheret binta finas pro no iscantzellare sos produtos galanos de sa terra nostra.